Beslissing 257: Herroeping en Schade bij Retourzending
Onderwerp van het geschil
Op 8 september 2025 heeft Consument een tweedehands spiegelloze camerabody, eveneens tweedehands, lens gekocht in de webshop van Handelaar voor een totaalbedrag van € 3,070,00. De bestelling is kort daarna bij Consument bezorgd en deze heeft camera en lens uitvoerig getest, resulterend in 300 zogenoemde ‘clicks’.
Consument maakt vervolgens gebruik van zijn herroepingsrecht en zendt camera en lens retour aan Handelaar. Bij inspectie van de retour gezonden artikelen ontdekt handelaar dat de camera beschadigd is, het binnenwerk vertoont speling bij de lensvatting. Handelaar laat Consument weten de lens in goede orde te hebben ontvangen, maar de camerabody niet. Hij restitueert het bedrag dat voor de lens betaald was, maar weigert het voor de camerabody betaalde bedrag te restitueren. Consument is het hiermee niet eens. Na diverse keren heen en weer te hebben gemaild, waarbij beide partijen hun standpunt handhaven, geeft Consument aan de camerabody dan toch graag weer te ontvangen. Handelaar zendt deze opnieuw toe aan Consument, waarna Consument de discussie herstart. Omdat het geschil tussen partijen in een impasse is geraakt heeft Consument het voor beoordeling voorgelegd aan DigiDispuut. De beoordelaar in dit geschil is zelf overigens al bijna 20 jaar fervent amateurfotograaf en daarmee goed op de hoogte van de eigenschappen en het gebruik van camera’s.
Standpunt van de Consument
Consument heeft na ontvangst de camera met lens uitgebreid getest (300 clicks) en toen besloten dat hij deze wilde retourneren (herroepingsrecht). De retourzending heeft Consument zelf verzorgd. De camera was bij het aanbieden ter retour zending in goede staat, aldus Consument. Hij heeft hiertoe per mail een aantal beelden als bewijs aan Handelaar gestuurd. De schade die Handelaar claimt moet later zijn ontstaan. Consument heeft handelaar, toen deze bleef volharden in zijn weigering om het aankoopbedrag te restitueren, verzocht om de camera dan opnieuw toe te zenden. Hij stelt nu dat de opnieuw toegezonden camerabody schade vertoont. Hij eist restitutie van het volledige aankoopbedrag, alsmede van de verzendkosten.
Standpunt van de Handelaar
Handelaar stelt dat hij de camerabody in beschadigde staat retour heeft ontvangen. Als bewijs hiervoor heeft hij een videobestand meegestuurd, waarop het bewegen van het binnenwerk van de camerabody ter hoogte van de lensvatting te zien is. Mogelijk is de schade ontstaan tijdens het retour transport, dat voor rekening en risico van Consument is geschied, aldus Handelaar. De schade dient daarom door Consument te worden gedragen. De beelden die Consument als bewijs voor het ontbreken van schade aan Handelaar heeft gestuurd tonen niets aan en lijken bovendien van een geheel andere camerabody te zijn. Hij wil het aankoopbedrag voor de camerabody dan ook niet restitueren. De lens was wel inorde, het aankoopbedrag dat hiervoor door Consument is betaald is al gerestitueerd.
Overwegingen
Bevoegdheid van de geschillencommissie
Tussen Consument en Handelaar is op 8 september 2025 een consumentenkoopovereenkomst op afstand tot stand gekomen. Het geschil valt daarmee, conform artikel 5 van het procesreglement van geschillenplatform DigiDispuut, onder de beoordelingsbevoegdheid van DigiDispuut.
Handelaar is, dan wel was, ten tijde van het tot stand komen van de koopovereenkomst aangesloten bij het keurmerk van WebwinkelKeur. Het lidmaatschap vereist voorafgaande instemming met beoordeling van gerezen geschillen door DigiDispuut als consumenten dit wensen.
Strekking van het herroepingsrecht
Na ontvangst van de bestelling heeft Consument deze op basis van het herroepingsrecht, te vinden in artikel 6:230o BW 1), aan Handelaar geretourneerd. Onder meer daarvoor is het herroepingsrecht ook bedoeld: het product op je gemak thuis kunnen beoordelen, aangezien de aankoop digitaal plaatsvindt.
In een fysieke winkel hebben kopers de gelegenheid om de aankoop vooraf te bekijken. Om dat gemis bij aankopen op afstand te compenseren, heeft de (Europese) wetgever de regelgeving rondom de zichttermijn/het herroepingsrecht ingesteld. Het herroepingsrecht is bovendien zodanig geformuleerd dat er geen reden voor retour hoeft te worden gegeven. Dat maakt de drempel voor retourneren lager. Nadat het artikel in goede orde door de verkoper retour is ontvangen dient de verkoper in beginsel het (hele) aankoopbedrag én de betaalde verzendkosten – de verzendkosten voor het afleveren – aan de koper te restitueren.
De kosten voor het retour zenden onder het herroepingsrecht komen op basis van de wet (artikel 6:230s lid 2 BW) 2) voor rekening van de consument, tenzij de handelaar heeft aangeboden om deze kosten voor zijn rekening te nemen. Daarvan is in het onderhavige geval niet gebleken.
Er is overigens een grens aan het ‘kunnen bekijken’ van een besteld artikel. Handelaar heeft hierover ook informatie in zijn algemene voorwaarden en op de klantenservicepagina opgenomen. Als vuistregel kan worden aangehouden dat de consument binnen de koopovereenkomst op afstand het artikel op dezelfde wijze mag beoordelen als hij dat zou hebben kunnen doen in een fysieke winkel. Teruggekoppeld naar de onderhavige zaak, kun je dus zeggen dat het maken van 300 foto’s (300 clicks) veel verder gaat dan gebruikelijk. In een winkel doe je dat immers ook niet. Hooguit word je in de gelegenheid gesteld om enkele clicks met de aan te kopen camera te maken.
Risico tijdens verzending
Het risico van het retour verzenden op basis van het herroepingsrecht ligt bij de consument. Het initiatief voor en de reden van retour liggen immers in de sfeer van de consument. Het is ook de consument die een keuze maakt voor de wijze van retourneren. Risico voor retourneren ligt alleen bij de handelaar wanneer hij consumenten een verplichte, door hem (Handelaar) georganiseerde wijze van retourneren oplegt. Daarvan is in het onderhavige geval geen sprake.
Door te opteren voor een retour onder het herroepingsrecht heeft Consument impliciet dus ook het risico op schade tijdens het retour zenden op zich genomen. Ontstaat tijdens het terugzenden van een artikel waarvoor herroeping heeft plaats gevonden, schade, of raakt dat artikel zoek, dan dient dit in beginsel voor rekening van de consument te komen.
Gevolgen van herroepen
Een koop op afstand komt tot stand onder een ontbindende (en niet onder een opschortende) voorwaarde, zoals te vinden is in de wetgeving rondom het herroepingsrecht. Het gevolg van herroeping is namelijk de ontbinding van de koopovereenkomst. Ontbinding van de koopovereenkomst leidt vervolgens voor beide partijen tot zogenoemde verbintenissen tot ongedaanmaking. Dit is te lezen in artikel 6:271 BW. 3) De consument dient de aankoop te retourneren en de handelaar dient – bij retour ontvangst in goede orde – het aankoopbedrag en de verzendkosten voor het leveren aan de consument te restitueren.
Na ontvangst van het herroepingsformulier door Handelaar was de ontbinding van de koopovereenkomst ter zake van de camerabody en de lens een feit. Op dat moment ontstonden, zoals bij iedere ontbinding, verbintenissen tot ongedaanmaking. Voor Consument bestonden die uit het in ongeschonden staat retourneren van de fotoapparatuur, voor Handelaar uit het restitueren van het aankoopbedrag. Voor de verzending (heenreis) zijn door Consument geen bedragen betaald, dus hoeft daarvoor ook geen restitutie plaats te vinden.
De camerabody is door Handelaar niet in goede staat retour ontvangen. Handelaar heeft als bewijs hiervoor een videobestand aangeleverd, waarin duidelijk zichtbaar is dat het binnenwerk van de camera bij de lensvatting speling vertoont. Dat betekent dat lenzen niet strak op de camerabody komen te zitten en er mogelijk licht de body in ‘lekt’ of functies van de camera niet goed werken. Het is heel goed mogelijk dat de schade tijdens het retour transport is ontstaan. Zoals eerder aangegeven was het retour transport voor rekening en risico van Consument. Nu sprake is van schade aan het geretourneerde artikel, is daarmee gegeven dat Consument niet aan zijn wettelijke verbintenis tot ongedaanmaking, namelijk het in ongeschonden toestand retour zenden van de camerabody, heeft voldaan.
Als het retour zenden zonder schade zou zijn verlopen, had Handelaar, op basis van wet en praktijk, aanspraak kunnen maken op een vergoeding voor waardevermindering. Dit aangezien Consument ervoor gekozen heeft de camerabody uitvoeriger dan normaal is te gebruiken tijdens de zichttermijn. 300 clicks maken is teveel om van ‘kort uittesten’ te spreken, dat is een manier van beoordelen die verder gaat dan normaal is voor een dergelijk artikel. De camerabody is echter op zijn verzoek opnieuw naar Consument gezonden, zodat de waardevergoeding geen rol meer speelt.
De camera is uiteindelijk weer terug gekomen in de handen van Consument. Consument stelt vervolgens dat de camera schade vertoont, althans meer schade dan toen hij hem retour zond. Nu is dat naar de mening van beoordelaar precies het probleem waarom dit geschil draait: schade aan de camerabody die is ontstaan tussen het moment van retour zenden vanaf Consument en het moment van retour ontvangst door Handelaar. Consument was van de schade op de hoogte toen hij Handelaar verzocht de camerabody opnieuw aan hem toe te zenden. Hij refereert daar zelfs uitdrukkelijk aan in zijn verzoek tot opnieuw toezenden.
Beoordeling van het geschil
In zijn eis in dit geschil heeft Consument laten zien dat hij weloverwogen voor een retour onder het herroepingsrecht heeft gekozen. Op een later moment heeft hij opnieuw weloverwogen gekozen voor het opnieuw aan hem laten toezenden van de camerabody. De uitoefening van het herroepingsrecht door Consument heeft ertoe geleid dat de overeenkomst tussen partijen is ontbonden en er verbintenissen tot ongedaanmaking zijn ontstaan. Voor Consument ontstond de verbintenis om de fotoapparatuur in ongeschonden staat retour te zenden, voor Handelaar ontstond de verbintenis tot restitutie van het aankoopbedrag, mits de fotoapparatuur onbeschadigd door hem retour zou zijn ontvangen.
De camerabody is in het herroepingsproces niet in goede staat retour ontvangen door Handelaar. Consument heeft daarmee in juridisch opzicht niet aan zijn verbintenis tot ongedaanmaking voldaan. Handelaar is daarom niet gehouden om Consument het aankoopbedrag ter zake van de camerabody te restitueren. Dit temeer daar de camerabody inmiddels weer in handen van Consument is gekomen. Eventuele schade aan de camerabody, door Consument geconstateerd na het opnieuw ontvangen daarvan, laat zich verklaren uit het eerdere retour transport. Tijdens dát transport is schade aan de camerabody ontstaan.
Consument was hiervan op de hoogte toen hij besloot de camerabody opnieuw te laten toezenden.
Voor zover door Consument verschuldigde betalingen zijn opgeschort of betaalopdrachten zijn ingetrokken, dienen deze alsnog plaats te vinden. Handelaar heeft recht op volledige betaling van de camerabody. De herroeping van de aankoop mocht Handelaar, waar het de camerabody betrof, weigeren. Bovendien heeft Consument de camerabody thans opnieuw in zijn bezit.
Beslissing
De beoordelaar komt tot de volgende beslissing:
Het door Consument gevorderde wordt afgewezen. Consument is gehouden het aankoopbedrag terzake van de camerabody volledig te betalen.
Partijen dragen elk hun eigen kosten van dit geschil.
Partijen hebben hierna over en weer niets meer van elkaar te vorderen.
Aldus beslist door DigiDispuut op 1 december 2025
Noten
1) Artikel 6:230o BW
Ontbinding overeenkomst
- De consument kan een overeenkomst op afstand of een overeenkomst buiten de verkoopruimte zonder opgave van redenen ontbinden tot een termijn van veertien dagen is verstreken, na: (…)
- bij een consumentenkoop: de dag waarop de consument of een door de consument aangewezen
derde, die niet de vervoerder is, de zaak heeft ontvangen;
- Artikel 6:230s lid 2 BW
Terugzenden geleverde zaken
De consument draagt de rechtstreekse kosten van het terugzenden van de zaak, tenzij de handelaar heeft nagelaten de consument mee te delen dat hij deze kosten moet dragen.
- Artikel 6:271 BW “Gevolgen ontbinding
Een ontbinding bevrijdt de partijen van de daardoor getroffen verbintenissen. Voor zover deze reeds zijn nagekomen, blijft de rechtsgrond voor deze nakoming in stand, maar ontstaat voor partijen een verbintenis tot ongedaanmaking van de reeds door hen ontvangen prestaties.”